Wnioski z III Ogólnopolskiego Kongresu Geotermalnego
28-30.09.2011 r., Lądek Zdrój
Komisja Wnioskowa III Ogólnopolskiego Kongresu Geotermalnego w składzie:
• Inż. Henryk Biernat,
• Inż. Zdzisław Bociek,
• Prof. dr hab. Jan Dowgiałło,
• Mgr inż. Marek Hajto,
• Mgr inż. Jacek Kapuściński,
• Dr Lesław Skrzypczyk,
• Mgr inż. Jerzy Słowiński,
• Prof. dr hab. inż. Andrzej Szczepański,
• Mgr inż. Czesław Ślimak,
• Dr inż. Barbara Tomaszewska
przedstawia następujące wnioski z Kongresu:
Wnioski ogólne:
1. III Ogólnopolski Kongres Geotermalny zgromadził ok. 170 uczestników. Reprezentowane były wszystkie wiodące ośrodki naukowe, badawcze, firmy geologiczne, geofizyczne, wiertnicze i inne związane z sektorem geotermalnym w kraju. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt udziału przedstawicieli firm geotermalnych, operatorów ciepłowni geotermalnych, uzdrowisk oraz nowych ośrodków rekreacyjno-balneoterapeutycznych, przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej oraz potencjalnych inwestorów.
2. Wysoka liczba uczestników Kongresu jest dużym sukcesem organizacyjnym. Potwierdza ważność problematyki geotermalnej i zainteresowanie szerszym wykorzystaniem energii geotermalnej w naszym kraju. Kongres przyczynił się do zintegrowania wielu środowisk, pogłębienia istniejących i nawiązania nowych kontaktów zawodowych.
3. Podczas Kongresu przedstawiono ponad 40 referatów o wysokim poziomie merytorycznym.
4. Z satysfakcją odnotowano, że prezentowane przez przedstawicieli Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Gospodarki, NFOŚiGW aktualnie procedowane zmiany legislacyjne oraz narzędzia finansowe mają na celu ograniczenie barier rozwoju geotermii w Polsce. Środowiska reprezentowane podczas Kongresu oczekują, że działania te będą pogłębiane, z uwzględnieniem postulatów przedstawionych i uzasadnionych podczas obrad Kongresu.
5. Środowiska związane z geotermią oczekują na wprowadzenie ustawy dotyczącej OZE, której zapisy powinny stanowić odpowiednią podstawę sprzyjającą szerszemu wykorzystaniu energii geotermalnej w naszym kraju.
6. Z satysfakcją odnotowano zainteresowanie mediów branżowych i ogólnopolskich obradami Kongresu. Dzięki takiemu zainteresowaniu rzetelna i obiektywna informacja o stanie wykorzystania, projektach w toku i perspektywach rozwoju geotermii powinna dotrzeć do szerokich kręgów odbiorców.
Wnioski szczegółowe:
1. Koniecznym jest sfinalizowanie podjętych działań w zakresie racjonalizacji gospodarką wodami termalnymi
i leczniczymi, z uwzględnieniem ich zasobów ilościowych i jakościowych.
2. Uczestnicy Kongresu popierają kontynuowanie przez Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne działań zmierzających do rozwoju wykorzystania energii geotermalnej w polskich miastach. Informacje uzyskane
z planowanego I etapu ankietyzacji miast powinny stanowić punkt wyjścia dla opracowania Narodowego Programu Rozwoju Geotermii dla celów ciepłowniczych. Program ten powinien stać się częścią krajowej strategii rozwoju energetyki do 2030 r. i zostać uwzględniony w Krajowym Planie Działania w zakresie wspierania rozwoju wykorzystania OZE do 2020 r., z określeniem planowanych konkretnych działań.
3. Uczestnicy Kongresu uważają za niezbędne podjęcie działań w kierunku kontynuacji badań geotermalnych w obszarach dotychczas słabo- lub nierozpoznanych, to jest w Sudetach i bloku przedsudeckim.
4. Poważną barierą dla rozwoju geotermii, zwłaszcza „głębokiej”, jest brak systemu ubezpieczeń ryzyka geologicznego, zarówno na etapie poszukiwawczym, jak i w okresie eksploatacji instalacji geotermalnych. Należy podjąć działania dla organizacji systemu na wzór funduszu ubezpieczenia ryzyka krótko-
i długoterminowego, np. obowiązującego we Francji.
5. Ciepłownictwo geotermalne rozwija się zbyt wolno. Należy wprowadzić różnego rodzaju formy wsparcia
w kierunku wzrostu udziału geotermii dla osiągnięcia celu indykatywnego 15,5% energii z OZE w całkowitym zużyciu energii do 2020 r.
6. Obecny system wsparcia geotermii jest niewystarczający, a rozbudowa istniejących systemów ciepłowniczych – szczególnie poprzez budowę nowych ujęć – nie jest wspomagana przez istniejące fundusze ekologiczne.
7. Niezbędne jest określenie priorytetów (ciepłownictwo) w zakresie zasad korzystania z zasobów geotermalnych eksploatowanych z tego samego złoża przez kilku przedsiębiorców.
8. Istnieje potrzeba wprowadzenia racjonalizacji systemu gospodarki zasobami wód geotermalnych Polski
z uwzględnieniem przepływów transgranicznych.
9. Wody geotermalne powinny być postrzegane nie tylko jako źródła energii cieplnej, ale również jako zasób możliwy do wykorzystania w wielu dziedzinach gospodarki.
10. Środowisko wnioskuje potrzebę korekty zasad naliczania w kierunku obniżenia opłaty eksploatacyjnej
w przypadku posiadania koncesji i wydobywania wód leczniczych będących również wodami termalnymi.
11. Zasadne jest wprowadzenie „zielonych certyfikatów” lub innych efektywnych systemów wsparcia dla produkcji energii cieplnej z geotermii i innych OZE.
12. Istnieje pilna konieczność aktywnego udziału polskich specjalistów – naukowców i praktyków
w międzynarodowych inicjatywach oraz projektach dotyczących energii geotermalnej, korzystania
z doświadczeń i najlepszych rozwiązań. Jest to niezbędne dla szybszego postępu we wdrażaniu nowoczesnych metod badań i technologii dla geotermii w Polsce.
13. Racjonalne wykorzystanie energii geotermalnej wymaga wsparcia procesu kształcenia kadr w formie stypendiów, wyjazdów, staży zagranicznych.
14. Uczestnicy Kongresu widzą potrzebę opracowania słownika pojęć geotermicznych w wersji polsko-angielskiej obejmującego terminologię stosowaną w szeroko pojętej dziedzinie geotermii. Potrzeba taka wynika m.in. z funkcjonowania wielu niejednoznacznych sformułowań (np. „zasoby niskiej, średniej
i wysokiej entalpii”, „wody termalne – wody geotermalne”, itp.).
15. W aspekcie potrzeby popularyzacji wykorzystania sprężarkowych pomp ciepła zasadne jest wprowadzenie ustawowej dotacji dla wysokosprawnych pomp.
16. Narodowy Program Rozwoju Geotermii do roku 2030 powinien zawierać także program rozwoju „płytkiej” geotermii opartej na pompach ciepła. Ogólne założenia rozwoju tego sektora geotermii (GNE) zostały zawarte w Polityce energetycznej Polski do 2030 r.
17. W 2010 r. Ministerstwo Środowiska wydało ważną publikację dotyczącą perspektyw rozwoju geotermii niskotemperaturowej opartej na pompach ciepła w Polsce. Uczestnicy Kongresu widzą potrzebę kontynuacji działań na rzecz szeroko rozumianego wspierania rozwoju tej dziedziny OZE w naszym kraju.
18. Uczestnicy wyrażają słowa podziękowania i uznania wszystkim organizatorom Kongresu. Dziękują także patronom honorowym, sponsorom, firmom i osobom, które włączyły się w jego przygotowanie i przebieg.
19. Istnieje potrzeba organizacji następnych Ogólnopolskich Kongresów Geotermalnych.
W imieniu Komisji Wnioskowej III Ogólnopolskiego Kongresu Geotermalnego
/-/ Prof. dr hab. Jan Dowgiałło
